Bevlogen medewerkers zijn vaak een van de meest waardevolle ‘assets’ van een bedrtijf en het is belangrijk om tijdens een overname zorgvuldig om te gaan met de wensen, rechten en plichten van het personeel van het te verkopen bedrijf. Vaak is het zo dat er een koper veel aan is gelegen om de belangrijkste werknemers (met veel kennis bijvoorbeeld) aan de onderneming gebonden te houden, maar er zijn ook situaties denkbaar dat de koper juist van (een deel van) het personeel van de over te nemen onderneming af wil.
Wat zijn nu de regels voor overname van personeel bij de verkoop van een bedrijf?
Als er sprake is van een overgang van onderneming, dan worden de rechten en plichten van het betrokken medewerkers zoveel mogelijk behouden. Deze medewerkers gaan over naar de kopende partij en volgen als het ware de onderneming. Vanaf het moment van de overdracht kunnen de overgenomen medewerkers hun rechten tegenover de nieuwe werkgever laten gelden. Dit is wel veelal afhankelijk van de vraag of er sprake is van een aandelentransactie of een activatransactie. In dit laatste is belangrijk de vraag of er sprake is van een overgang van een onderneming.
Het is goed om te weten dat de overgang van personeel bij een activatransactie een juridisch complex proces is met belangrijke vraagstukkena als rechten en plichten die voortvloeien uit een CAO, pensioenen en arbeidsvoorwaarden. Laat jezelf als je een overname beoogd hier dus goed voorlichten en schakel indien gewenst een jurist met kennis van zaken in.
Wanneer we er vanuit gaan dat er sprake is van een overgang van onderneming (dus een aandelentransactie of een activatransactie die voldoet aan bovengenoemde criteria) dan is een werknemer in vaste dienst vrij goed beschermd. Een werknemer met een tijdelijk contract is uiteraard minder beschermd. Zowel de verkopende partij als de kopende partij kunnen, met in achtneming van de wettelijke en contractuele opzegtermijnen het tijdelijk arbeidscontract van een medewerker opzeggen, waarna er verder geen rechten en plichten meer van toepassing zijn richting deze werknemer.
Voor werknemers met een contract voor onbepaalde tijd, vaste dienst, waar de werkgever afscheid van wil nemen, zijn er feitelijk twee mogelijkheden. De eerste is opzegging van de arbeidsovereenkomst (via het UWV) of ontbinding van de arbeidsovereenkomst (via de kantonrechter). Bij een opzegging kan de werkgever niet zelf vrij kiezen wie hij ontslaat en duurt het proces van ontslag over het algemeen lang. Bij een ontbinding is er sprake van een sneller afscheid maar moeten er over het algemeen hoge afvloeiingsregelingen worden uitbetaald.
Wat ik eigenljk wil zeggen is dat de belangrijkste conclusie is dat werknemers na een bedrijfsovername (die voldoet aan de criteria van ‘overgang van onderneming’) bij de nieuwe werkgever aanspraken maakt op minimaal dezelfde arbeidsvoorwaarden als hij of zij had in de oorspronkelijke situatie.
Zowel kopende partij en als verkopende paretij is het niet eenvoudig om afscheid te nemen van werknemers met een vaste aanstelling en indien er sprake is van een overgang van onderneming, gaan de betrokken werknemers van rechtswege al mee naar de nieuwe werkgever met behoud van alle rechten. Indien werknemers overtollig zijn, is het vanwege bedrijfseconomische redenen mogelijk om een ontslagprocedure in gang te zetten, maar dit zal of veel tijd kosten of duur zijn. Het kan verstandiger zijn om zelf pro-actief afspraken te maken met de betreffende werknemers over afvloeiing.